کمیته رکن چهارم – مایکروسافت در سال ۲۰۱۸ برخلاف رقبای بزرگ خود همچون گوگل و اپل، دوران خوبی را گذراند و حتی تا مقام باارزش‌ترین شرکت جهان پیش رفت.
مایکروسافت در دورانی که اوضاع برای فیسبوک، اپل و گوگل مناسب نیست، رشد قابل توجهی را تجربه کرد و به‌نوعی بازگشتی غرورآمیز به دنیای فناوری داشت. دورانی که فیسبوک با انواع نفوذهای امنیتی دست‌وپنجه نرم می‌کند و اپل، به کند شدن روند نوآوری و افزایش قیمت بی‌رویه محکوم است. به‌علاوه، غول‌های شبکه‌های اجتماعی نیز چالش‌های بزرگی از جنس اخبار دروغ دارند و هر کدام، دوران دشواری را پشت سر می‌گذارند.
شرکت توسعه دهنده‌ی ویندوز که توسط بیل گیتس تأسیس شد، مدتی تحت مدیریت استیو بالمر رو به سقوط رفت؛ اما در دوران ساتیا نادلا، سوددهی و رشد بار دیگر به ردموندی‌ها رو کرد.
رشد مایکروسافت در سال‌های اخیر و خصوصا سال ۲۰۱۸، به‌خاطر سلطه‌ی ویندوز ۱۰ در بازار سیستم‌عامل‌ها نبود. ساتیا نادلا، شرکت تحت مدیریت خود را از کسب‌وکار آسان سیستم‌عامل، به‌سمت حوزه‌هایی کمتر جذاب اما درحال رشد و سوددهی مانند خدمات ابری و پردازش حرفه‌ای هدایت کرد.
به‌هرحال افزایش تمرکز روی خدمات و محصولات تجاری مخصوص کسب‌وکارها هم تنها دلیل موفقیت مایکروسافت در سال گذشته‌ی میلادی نبود. دستگاه‌های برند سرفیس، به‌مرور بهبود یافتند و به گجت‌هایی تراز اول تبدیل شدند. مایکروسافت، در سال ۲۰۱۸ بیش از پیش به پلتفرم‌های iOS واندروید نزدیک شد. Xbox از یک کنسول بازی به پلتفرمی جامع تبدیل شد و جامعه‌ی متن‌باز نیز مورد توجه ردموندی‌ها قرار گرفت.
با کمی دقت در رویدادهای بالا به این نتیجه می‌رسیم که موفقیت مایکروسافت در سال ۲۰۱۸ و تبدیل شدن آن به با ارزش‌ترین شرکت جهان، اتفاقی نبوده است. هرچند تغییرات سازمانی همیشه چالش‌هایی را به‌همراه دارند، اما امسال ردموندی‌ها نماد تغییرات موفق بودند.
مایکروسافت پیش از این با بحران هویت روبه‌رو بود. آنها بین میراث ویندوز و عملکردی نه‌چندان مناسب در بازار گوشی موبایل، گرفتار شده بودند. امروز، غول نرم‌افزاری جهان هویت خود را بار دیگر پیدا کرده است. برخی کارشناسان اعتقاد دارند مایکروسافت درنهایت تمام نکات مثبت گوگل و اپل را با هم ترکیب کرده است. امروز، DNA مایکروسافت به ترکیبی از سخت‌افزار و نرم‌افزار تبدیل شده است که با اتصالی مناسب، با هم مرتبط شده‌اند.
بالمر تلاش کرد تا ویندوز را به هر پلتفرم ممکنی وارد کند؛ اما نادلا چنین طرز تفکری ندارد. مدیرعامل کنونی ردموندی‌ها، شخصیت کاریزماتیک استیو جابز را ندارد یا مانند بیل گیتس، یک خوره‌ی تمام‌عیار فناوری یا مانند تیم کوک، یک عملگرای واقعی نیست. منتهی او می‌داند که چگونه شرکت خود را به‌سمت سوددهی بیشتر هدایت کند. نادلا در اظهارنظری جالب گفته بود: «دنیا یک کامپیوتر است».
مایکروسافت به این نتیجه رسید که رایانش، از دستگاهی کوچک و خانگی به سرویسی هوشمند و در دسترس در تمام نقاط جهان، تغییر کرده است. به‌همین دلیل، آنها سرمایه‌گذاری زیادی روی خدمات ابری، هوش مصنوعی و ارتباطات انجام دادند.
ویندوز ۱۰ محصول فوق‌العاده‌ی مایکروسافت محسوب می‌شود و شاید تا سال‌ها، لقب برترین سیستم‌عامل آنها را به دوش بکشد. البته آژور، چت‌بات‌ها، آفیس ۳۶۵ و فناوری رایانش Edge، مقاصدی هستند که فناوری به‌سمت آنها حرکت می‌کند و نادلا به‌خوبی از آن آگاه است.
حذف وابستگی از ویندوز، به مایکروسافت امکان داد تا تمرکز خود را در حوزه‌های خاص معطوف کند. در واقع آنها قدرت خود را در حوزه‌هایی به‌کار گرفتند که کاربران حضور دارند. به‌عنوان مثال تمرکز روی پلتفرم‌های iOS و اندروید، یکی از این حرکت‌های مثبت بود. مایکروسافت قدیمی، به‌سختی در برابر تغییر و شکست مقاومت کرده و از ارائه‌ی سرویس‌های خود روی پلتفرم‌های دیگر خودداری می‌کرد. اما اکنون ردموندی‌ها سرویس‌هایی عالی را با بهترین امکانات در پلتفرم‌های رقیب عرضه می‌کنند.
مسیر سرفیس تا اوج
مایکروسافت در سال ۲۰۱۲، اولین محصول سرفیس را با هدف نجات ویندوز RT عرضه کرد. در سال بعد، سرفیس پرو با ویندوز ۸ عرضه شد. متأسفانه آن سیستم‌عامل هم ضعف‌های خاص خود را داشت و تاحدودی، دستگاه سرفیس را نابود کرد.
نگاه مایکروسافت به بازار تبلت و لپتاپ، عرضه‌ی محصولی هیبریدی در آن بازار بود. ایده‌ی محصول دو در یک، کمی جلوتر از زمان خود بود و با اجرای ضعیف، عاقبت خوشی نداشت. روند ناامیدکننده‌ی سری سرفیس تا مدل‌های سرفیس پرو ۳ و ۴ ادامه داشت. فرم آنها بالاخره به به‌شکلی درآمد که به‌عنوان لپتاپ کاربردی، قابل قبول شد. البته،بخش اعظمی از پذیرفته شدن در بازار، به‌خاطر ویندوز ۱۰ بود.
مایکروسافت در سال‌های بعد، عزم راسخ خود را برای تبدیل کردن سرفیس، به برندی از دستگاه‌های کاربردی و باکیفیت، نشان داد. سال گذشته‌ی میلادی، محصولاتی همچون سرفیس پرو، سرفیس لپتاپ، سرفیس بوک ۲ و سرفیس استودیو، به‌خوبی نشان‌دهنده‌ی تصمیم ردموندی‌ها بودند، اما باز هم محصولاتی عالی محسوب نمی‌شدند.
سال ۲۰۱۸، ورق به‌طور کامل برای مایکروسافت و سرفیس برگشت. آنها سرفیس لپتاپ ۲ را عرضه کردند که به عقیده‌ی برخی، بهترین لپتاپ سال بود. سرفیس پرو ۶ تعریفی کامل از دستگاه دو در یک جایگزین لپتاپ ارائه کرد و سرفیس استودیو ۲ با وجود قیمت بالا، مخصوص افراد حرفه‌ای و پروژه‌های بزرگ بود.
به‌هرحال سبد محصولات سرفیس در سال ۲۰۱۸ به تکاملی قابل توجه رسید. حتی عاشقان این برند، محصولات دیگر همچون هدفو‌ن سرفیس، مجهز به کورتانا را نیز محصولی انقلابی دانستند. تنها محصول تقریبا ناامیدکننده‌ی برند در سال ۲۰۱۸، سرفیس گو بود.
به‌هرحال ردموندی‌ها هیچ‌گاه تولیدکننده یا فروشنده‌ی جدی سخت‌افزار نبوده‌اند و با محصولاتی که امسال عرضه کردند، حتی رقیبان بزرگی همچون اپل، گوگل و اچ‌پی را نیز در برخی بخش‌ها پشت سر گذاشتند. هرچند زمان زیادی طول کشید، اما امروز دیگر می‌توان سرفیس را برندی از محصولات قابل احترام و مهم در دنیای سخت‌افزار نامید.
توسعه‌ی ایکس باکس
مایکروسافت هنوز هم مشغول برندسازی برای ایکس باکس است. آنها از عرضه‌ی ایکس باکس وان، عملکرد مناسبی برای معرفی کنسول خود نداشتند. تصمیم مدیران بر آن بود که Xbox از یک کنسول بازی ساده، به محصولی جامع برای تفریح خانگی تبدیل شود.
جنگ کنسول‌ها همیشه جذاب بوده است و گیمرها، با جدیت پیگری پیروزی‌های سه بازیگر بزرگ یعنی سونی، مایکروسافت و نینتندو هستند. مایکروسافت از زمان عرضه‌ی ایکس باکس وان، تمرکز خود را از رقبای دیرینه به مخاطبانی گسترده‌تر معطوف کرد.
ردموندی‌ها از دانش خود در صنعت کامپیوترهای شخصی استفاده کردند و جانی تازه به برند Xbox بخشیدند. به‌عنوان مثال، در چند وقت اخیر، پشتیبانی کامل از ماوس و کیبورد به ایکس باکس اضافه شد. آنها همچنین دسته‌ای مناسب افراد با ناتوانی فیزیکی طراحی کردند که با نام Xbox Adaptive Controller عرضه شد.
به‌هرحال بسیاری از گیمرها، کمبود بازی‌های اختصاصی برای ایکس باکس را ضعفی در برابر پلی استیشن ۴ می‌دانند، اما این برند در سال ۲۰۱۸ به‌سمت مخاطبان گسترده‌تر، حرکات جدی کرده است.
در سال‌های گذشته، مایکروسافت در تونل انحصارطلبی گرفتار شده بود. آنها اعتقاد داشتند همهی کاربران باید از ویندوز استفاده کنند. به‌بیان دیگر مدیران ساکن در ردموند، هیچ اهمیت و احترامی برای رقبا و کاربران آن قائل نبودند.
نادلا به‌محض ملحق شدن به مایکروسافت، به‌روشنی نشان داد که از نظر او، ویندوز تنها آینده‌ی موردنظر برای مایکروسافت نخواهد بود. او زیرساخت‌های مایکروسافت را تغییر داد تا شرکتی با سیاست بازتر و نزدیک‌تر به توسعه‌دهنده‌ها باشد. درواقع آنها توسعه‌دهنده‌ها را جذب کردند تا به‌جای تمرکز روی ویندوز، اپلیکیشن‌ها را برای پلتفرم‌های مختلف توسعه دهند.
خرید گیت‌هاب، بزرگ‌ترین مخزن کد متن‌باز در اینترنت به مبلغ ۷.۵ میلیارد دلار، به مایکروسافت امکان داد تا رابطه‌ی خود را با توسعه‌دهنده‌ها بهبود ببخشد. نادلا در بیانیه‌ی خرید گیت‌هاب گفت:
مایکروسافت شرکتی با تمرکز اصلی روی توسعه‌دهنده‌ها است. ما با اتحاد با گیت هاب، تعهد خود را به آزدای توسعه‌دهنده‌ها، باز بودن اکوسیستم و نوآوری تقویت کردیم.
بیش از همهی موارد بالا، خرید گیت‌هاب نشان داد که مایکروسافت جدید، استراتژی‌هایی را پذیرفته است که قبلا، تابو و ممنوع بودند. درواقع آنها با سرعت بالاتر حرکت می‌کنند و از شکست هم ترسی ندارند. گوگل در تاریخ خود نماد کاملی از این رویکرد بوده است.
ادامه‌ی مسیر در سال ۲۰۱۹
به‌نظر نمی‌رسد مسیری که مایکروسافت در سال ۲۰۱۸ شروع کرد، در سال ۲۰۱۹ تغییر کند یا سرعت آن کاهش یابد. حداقل، دستگاه‌های سرفیس بهتر یا ارزان‌تر خواهند شد. به‌علاوه، تعهد مایکروسافت به آژور و خدمات ابری نیز عمیق‌تر می‌شود. یکی دیگر از برنامههای آتی ردموندی‌ها نیز تغییر اساسی در طراحی اکوسیستم آفیس محسوب می‌شود.
برخی از برنامههای فوق، درحال‌حاضر هم از سوی مایکروسافت مشاهده شده‌اند. به‌عنوان مثال در یک خبر ناگهانی، مایکروسافت اعلام کرد که مرورگر اج خود را با استفاده از موتور کرومیوم بازطراحی خواهد کرد. کرومیوم، موتوری اصلی متن‌باز رندر صفحات وب در مرورگر کروم است. هدف ردموندی‌ها از این تغییرات، ارائه‌ی سازگاری بیشتر در حوزه‌ی مرور وب برای همهی افراد و همچنین، آسان‌سازی تست محصولات توسط توسعه‌دهندگان عنوان شد.
حتی عینک واقعیت مجازی هولولنز نیز در سال بعد تغییرات بزرگی را تجربه خواهد کرد. محصول چندمنظوره‌ی مایکروسافت در این حوزه، با استقبال مناسب از سوی مصرف‌کنندگان همراه نبوده است. شاید آنها نیز مانند گوگل و گوگل گلس ۲، برنامههای تجاری را برای محصول خاص خود در نظر بگیرند. به‌عنوان نمونه‌ای از برنامههای جدید، مایکروسافت در قراردادی ۴۸۰ میلیون دلاری، متعهد به ارائه‌ی ۱۰۰ هزار عینک هولولنز با اهداف آموزشی به ارتش آمریکا شد.
درباره‌ی کنسول بازی مایکروسافت نیز خبرهای امیدوارکننده‌ای برای سال ۲۰۱۹ به گوش می‌رسد. به‌عنوان مثال برنامه‌ی آنها برای عرضه‌ی نسخه‌ی بدون دیسک و ارزان‌تر ایکس باکس، تا پایان آن سال اجرایی خواهد شد. نسخه‌های جدید از سری‌های One S و One X نیز به‌احتمال زیاد تا تعطیلات سال ۲۰۲۰ به بازار عرضه خواهند شد.
پروژه‌ی مهم دیگر ردموندی‌ها برای سال آینده‌ی میلادی، با نام Project xCloud در خبرها دیده شد. این پروژه، سرویسی همچون نتفلیکس عرضه می‌کند تا کاربران، بازی‌های ایکس باکس را به‌راحتی در دستگاه‌های قابل پشتیبانی، پخش کنند.
درنهایت، دانه‌هایی که نادلا در زمان تصدی پست مدیریت عامل مایکروسافت کاشت، در سال ۲۰۱۸ به‌طور کامل شکوفه دادند. با نگاهی به روند این شرکت در سال گذشته‌ی میلادی، می‌توان آینده‌ای درخشان را برای برای آن تصور کرد.
