کمیته رکن چهارم – معاون وزیر ارتباطات با بیان اینکه پردازش حجم عظیمی از دیتا دراختیار ۴ شرکت بزرگ فناوری دنیا است، گفت: هر دقیقه ۱۵۶ میلیون ایمیل درجهان ارسال و ۲۰۴ میلیون کلیدواژه روی گوگل جستجو می شود.
حسین فلاح جوشقانی در سومین رویداد کلان داده‌ها (بیگ دیتا) در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات اظهار داشت: کلان داده‌ها عنصر اصلی تحول دیجیتال در دنیا هستند و با حجم اطلاعاتی که در روز تولید می شود، می‌توانند به عنوان یک سرمایه ملی، معادل تحولی که نفت درحوزه انرژی ایجاد کرده را در اقتصاد دیجیتال شکل دهند.
وی با تاکید بر اهمیت نقش کلان داده ها در عرصه اقتصاد دیجیتال افزود: براساس آمار در سال ۲۰۱۷، در هر دقیقه ۳۵۰ هزار توئیت معادل با ۱۸۴ میلیارد توئیت در سال، ۱۵۶ میلیون ایمیل و ۲۰۴ میلیون کلید واژه روی گوگل جستجو می‌شود و این آمار نشان می‌دهد با حجم عظیمی از دیتاها مواجه هستیم که پردازش و استفاده از آن در بخش خصوصی و غالبا در ۴ شرکت بزرگ دنیا شامل گوگل، اپل، فیس بوک و آمازون انجام می‌شود.
فلاح جوشقانی در ارتباط با دسترسی شرکتهای چند ملیتی به این اطلاعات تصریح کرد: یکی از مولفه‌های اصلی حکمرانی شرکتها به جای حکمرانی دولتها، کلان داده‌ها و حجم عظیم داده‌هائی است که در اختیار شرکتها قرار دارد و در همه کشورها به عنوان یک اصل پذیرفته شده است.
معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به چالشهای بزرگ این حوزه گفت: شفاف نبودن فرآیند پردازش اطلاعات از چالشهای مهم این حوزه است و الگوریتم‌هائی که شرکتهای بزرگ برای پردازش این اطلاعات استفاده می‌کنند فاقد شفافیت است. چالش دیگر حجم بسیار بالای داده‌هاست که با توجه به برخی ویژگیها از جمله حساس و غیرحساس بودن قابل تشخیص و بررسی نیست.
وی تاکید کرد: عدم رعایت اصل بی‌طرفی و تبعیض از دیگر چالش های پیش روی این حوزه است و شرکتهای چند ملیتی نتایج و اطلاعات را براساس آراء و منافع خود توزیع می‌کنند و اطلاعات به صورت تبعیض‌آمیز در اختیار قشرهای مختلف جامعه قرار می‌گیرد.
رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی حفاظت از داده‌های شخصی را چالش اصلی در حوزه بهره‌برداری از کلان داده‌ها دانست و گفت: در حال حاضر مشخص نیست کسانی که داده‌هایشان توسط شرکتها و دولتها جمع‌آوری می‌شود، چه حقوقی در قبال استفاده از این دیتا دارند و اگر مشترکی نمی‌خواهد از اطلاعات شخصی‌اش استفاده شود چه کسی مسئول حفاظت از این اطلاعات است.
فلاح جوشقانی با توجه به ظهور رگولاتوری کلان داده‌ها از سال ۲۰۱۷ در اروپا و لازم‌الاجرا بودن مصوبات آن برای تمامی کشورهای عضو اتحادیه، از نبود یک نهاد تصمیم‌گیر و مشخص در کشور در حوزه کلان داده‌ها به عنوان یک خلاء نام برد.
وی گفت: البته به این موضوع در کمیسیون تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی پرداخته می‌شود، اما به دلیل پراکندگی‌های موجود، بهتر است با سیاست‌گذاری‌های کلانی که در مرکز ملی فضای مجازی انجام می‌شود هرچه زودتر نسبت به معرفی متولی و نهاد تصمیم‌گیر اقدام شود و کلان داده‌ها در اختیار بخش خصوصی و کسب و کارها قرار گیرد.
به گفته فلاح، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیوئی که رگولاتور حوزه ICT است می‌تواند به عنوان جزئی از تصمیم‌گیری در این چرخه باشد اما تصمیم‌گیر اصلی نیست.
