کمیته رکن چهارم – چین در سرقت فناوری نظامی کشورهای دیگر دستی بر آتش دارد اما کپی غیرمجاز تکنولوژیهای روسی کار دست آنها داده است.
هرچند چین و روسیه شرکای استراتژیکی محسوب شده و مانورهای نظامی مشترک هم برگزار کرده اند اما پکن چند سال قبل با کپی برداری غیرمجاز از جنگنده SU-33 جنگنده ای با عنوان J-15 را توسعه داد.
در اوایل دهه ۲۰۰۰ چینی ها مذاکرات فشرده ای برای خرید جنگنده SU-33 از روسیه داشتند اما مقامات نظامی این کشور به خاطر سابقه چینی ها در کپی برداری و نقض مفاد قراردادها از این فروش مجوزها خودداری کردند. در نتیجه پکن با دور زدن روس ها نمونه اولیه این جنگنده را از اوکراین وارد کرده و با مهندسی معکوس و بهره برداری از تکنولوژی های J-11B جنگنده J-15 شنیانگ را با قابلیت فرود و برخاست از ناوهای هواپیمابر توسعه داد.
این جنگنده روی ناو هواپیمابر «لیائونینگ» حمل می شود که آن هم بر اساس ناو برجای مانده از دوران شوروی Varyag ساخته شده است. به گفته مقامات اوکراین چینی ها با وعده استفاده از Varyag برای ساخت یک هتل دریایی آنرا به چنگ آوردند اما باور کردن چنین ادعایی سادهلوحانه به نظر می رسد.
هرچند مجهز بودن این جنگنده به تجهیزات الکترونیکی در حد نسل پنجم و نمایشهای آن در ابتدا تحسین بسیاری را از سوی منابع داخلی و حتی خارجی برانگیخت اما بعدا مشخص شد که جنگنده و ناو هواپیما بر مثل اغلب دستگاه های لایسنس نشده به مشکل خورده اند.
جنگنده J-15 روی کاغذ توانایی حمل بمب های نیم تنی، موشکهای کروز، موشک هوا به هوای گرمایی PL-8 یا راداری PL-12 دارد اما مشکل اینجاست که ناو لیائونینگ این قابلیت ها را محدود کرده. وزن جنگنده J-15 در حالت عادی ۱۷.۵ تن است و با توجه به قابلیت های ناو مذکور تنها امکان حمل ۱۲ تن بار دارد. در واقع چینی ها نتوانستهاند وزن جنگنده را به سطح پرنده ای مثل F-18 برسانند که تنها ۱۴.۵ تن وزن دارد.
این محدودیت باعث شده J-15 در صورت تجهیز به ۴ بمب نیم تنی و ۲ موشک کروز ناچار به استفاده از PL-8 به جای PL-12 باشد که در صورت مواجه شدن با جنگنده های دشمن شانس گریختن از مهلکه را به شدت کاهش خواهد داد. علاوه بر این در صورت پر بودن باک سلاح های آن به چهار موشک محدود شود.
لقب جنگنده J-15 «کوسه پرنده» است اما ناتوانی آن در حمل سلاح ها و مشکل در فرود و برخاست از عرشه ناو لیائونینگ باعث شد که برخی رسانه های چینی آنرا «ماهی در حال تقلا» خطاب کنند.
مشکل به همینجا ختم نمی شود و تا کنون چندین فروند از جنگنده های J-15s دچار نقص فنی شده و سقوط کرده اند. یکی از متخصصان نظامی روسیه به نام «واسیلی کاشین» در واکنش به این رویدادها گفته است:
سال ها قبل چین به جای خرید Su-33s تصمیم گرفت پروتوتایپ اوکراین را خریداری کرده و در بودجه و زمان صرفه جویی کند اما با اینکار زمان بیشتری را از دست داده و جنگنده هایی غیرقابل اتکا تولید کرد.
هرچند کپی برداری چینی ها توجیه پذیر نیست اما روس ها در حالی از این سیاست گلایه می کنند که خود در استفاده غیرمجاز از فناوری کشورهای غربی ید بسیار طولایی دارند.