کمیته رکن چهارم – اخبار جعلی در سراسر جهان وجود دارد که علاوهبر آسیبرساندن به اعتماد مردم، ضرر بزرگ مالی نیز محسوب میشود.
مطالعهی اقتصادی مؤسسهی امنیت سایبری CHEQ و دانشگاه بالتیمور نشان داده است اخبار جعلی هرسال ۷۸ میلیارد دلار برای اقتصاد جهانی هزینه بهبار میآورد. اخیرا گزارشی تهیه شده که جزئیات بیشتری دربارهی افزایش اخبار جعلی آنلاین جهان و تأثیر این موضوع بر اقتصاد جهان ارائه کرده است. این گزارش براساس آخرین تجزیهوتحلیل اقتصادی و دادههای اختصاصی CHEQ و مصاحبههای اختصاصی تهیه شده است. در گزارش مذکور، هزینههای اقتصادی ناشی از اخبار جعلی درکنار رشد فزایندهی هزینههایی بررسی شده است که مشاغل و دولتها برای مقابله با اطلاعات نادرست میپردازند.
در این بررسیها، اخبار جعلی درواقع بهمعنای ایجاد و بهاشتراکگذاشتن عمدی اطلاعات غلط یا دستکاریشده است که یا قصد فریب و گمراهکردن مخاطبان را دارد یا با هدف آسیبرساندن و برای منافع سیاسی یا شخصی یا مالی تهیه و منتشر میشود.
مطالعهی اشارهشده نشان میدهد اخبار جعلی سالانه باعث ازدسترفتن بیش ۳۹ میلیارد دلار از ارزش سهام بورس شده است. خسارات اقتصادی ناشی از افزایش اطلاعات نادرست و اخبار جعلی بهعنوان ریسک بزرگ جهانی شناخته و باعث آسیبرساندن به بخشهای اصلی جوامع ازجمله مراقبتهای بهداشتی، سیاست، تجارت الکترونیک، رسانهها و امور مالی میشود.
بهطورکلی، برخی هزینههای متنوع درزمینهی اخبار جعلی شامل خسارتهای اقتصادی ناشی از اطلاعات نادرست سلامت (۹ میلیارد دلار ضرر سالانه)، اطلاعات نادرست مالی (۱۷ میلیارد دلار ضرر سالانه)، مدیریت اعتبار (۹ میلیارد دلار ضرر سالانه)، تلاشهای امنیتی (۳ میلیارد دلار ضرر سالانه) و ازدستدادن نام تجاری با اخبار جعلی (۲۳۵ میلیون دلار ضرر سالانه) است.
براساس این مطالعه، سالانه حداقل ۴۰۰ میلیون دلار برای اخبار جعلی در رقابتهای سیاسی هزینه میشود. یکی از مطالعات درزمینهی اخبار جعلی در طول کارزارهای انتخاباتی ریاستجمهوری سال ۲۰۱۶ آمریکا نشان داد ۲/۶ درصد مقالات منتشرشده در آن دوره مقالات دروغین بودهاند. بنابراین، براساس برآوردهای اخبار جعلی نشان میدهد در سال ۲۰۲۰، درحدود ۲۰۰ میلیون دلار برای تقویت و تبلیغات و استقرار اخبار جعلی در انتخابات ریاستجمهوری آیندهی آمریکا هزینه خواهد شد.
البته این ماجرا در تمام نقاط جهان بههمینشکل است و مختص منطقهای خاص نیست. برای مثال، هزینههای مربوط به اخبار جعلی آنلاین در انتخابات عمومی هفتمرحلهای هند در سال ۲۰۱۹ بیش از ۱۴۰ میلیون دلار شد. همچنین، هزینههای مربوط به اخبار جعلی در مسابقات جام جهانی برزیل در سال ۲۰۱۸ افزونبر ۳۴ میلیون دلار بود. در انتخابات کنیا و آفریقایجنوبی، بهترتیب ۲۰ و ۲/۷ میلیون دلار برای اخبار جعلی سیاسی هزینه شد.
بریتانیا نیز احتمالا در انتخابات سال ۲۰۱۷، هزینهی زیادی برای اخبار جعلی کرد و این هزینهها حداقل به یکمیلیون دلار رسید. البته با احتساب هزینههای اقتصادی غیرمستقیم، این هزینه برای اخبار جعلی بهطور درخورتوجهی افزایش خواهد یافت. درواقع، هزینههای اقتصادی غیرمستقیم شامل مواردی چون ازدسترفتن اعتماد مؤسسههای اصلی و ازدستدادن اعتبار نام تجاری و فشار مؤسسههای پرهزینهای چون ارتش و پلیس هستند که میتواند هزینههای مربوط به اخبار جعلی را به ۱۰۰ میلیارد دلار در سال نزدیک کند.
مجمع جهانی اقتصاد گسترش اطلاعات غلط و اطلاعات جعلی را بهعنوان یکی از مهمترین ریسکهای جهانی شناخته و تعامل و ترافیک رسانههای اخبار جعلی را بیسابقه دانسته است. بهطورکلی در اقتصاد جهانی، اعتماد حرف اول را میزند و انتشار اخبار جعلی این اعتماد را از بین خواهد برد و از تصمیمگیریهای معقول و آگاهانه مانع خواهد شد. این روزها بازار تبلیغات داغ است و هرگونه اطلاعاتی بهسرعت پخش میشود؛ درنتیجه، اخبار جعلی نیز دراینمیان بدون مانع دستبهدست میشود. ازاینرو، باید شفافیت اخبار بیشتر شود و اعتمادی که قبلا به وبسایتهای خبری و منابع معتبر وجود داشت، دوباره احیا شود؛ بااینحال، برای کنترل و مدیریت این موضوع هنوز راه درازی در پیش است.