کمیته رکن چهارم – حملات سایبری یکی از مباحثی است که این روز‌های گریبان اکثر کشور‌ها را گرفته و ایران نیز مستثنی از این مقوله نبوده است. متاسفانه طی روز‌های اخیر به ویژه در جنگ اوکراین و روسیه این حملات بسیار گسترده بوده و زیرساخت‌های کلیدی برخی کشور‌ها را مختل کرده است.
نبرد مجازی یا جنگ سایبری به نوعی از نبرد اطلاق می‌شود که طرفین در آن از رایانه و شبکه‌های رایانه‌ای به عنوان ابزار استفاده کرده و نبرد را در فضای مجازی جاری می‌سازند. در واقع جنگ سایبری بر اساس قوانین حاکم بر اطلاعات و از طریق دنیای اطلاعات صورت می‌گیرد. هدف از این نوع جنگ تخریب سیستم‌های اطلاعاتی و ارتباطی است. این نبرد حرکتی در جهت تغییر موازنه اطلاعات و دانش به نفع طرف دیگر است؛ البته مواردی نیز وجود دارد که کار دفاع در مقابل حملات سایبری را دشوار می‌سازد. یکی از آن موارد شناسایی هویت و مکان تهاجم است.
همچنین شناسایی نیت مهاجم، تشخیص حمله‌های از قبل طراحی شده و بررسی ارزیابی تلفات بعد از نبرد مجازی از نقاط ضعف دفاعی در مقابل حملات سایبر است. بهترین راهکار قبل از مقابله با حملات سایبری، شناخت موضوع و ابعاد مختلف آن است.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که برخی از نرم افزار بعد از نصب توسط کاربران اطلاعات آن‌ها را جمع آوری می‌کند به گونه‌ای که گردآوری این داده‌ها، استخراج و توصیف آن توسط عناصر خصمانه برای امنیت ملی و دفاعی و درنهایت بر حاکمیت و تمامیت کشور‌ها تاثیر می‌گذارد؛ بنابراین کاربران در هنگام نصب نرم‌افزاری دقت بیشتر داشته و هر نرم‌افزاری را نصب نکنند.
به طور کلی امنیت سایبری بر اساس چند فاکتور اصلی کامل می‌شود. یکی از الزامات امنیت سایبری دارا بودن تجهیزات مناسب است که در این راستا باید اقداماتی از سوی مسئولان صورت گیرد.
از سوی دیگر اگرچه سطح دسترسی می‌بایست مشخص شود، اما در بسیاری از اوقات اشتباهات و فاش شدن اطلاعات توسط افرادی صورت می‌گیرند که کاربران مجازی بوده و اطلاعات را از روش‌های مختلف و از دیتابیس‌ها خارج می‌کنند و نشر می‌دهند. در واقع حملات سایبری همواره وجود داشته، اما نوع آن تغییر کرده و به تکامل رسیده است. از سوی دیگر استفاده از نیرو‌های متخصص امنیت سایبری در شرکت‌ها، سازمان‌های دولتی و نهاد‌های مختلف می‌بایست جدی گرفته شود.
در مجموع تنها راه جلوگیری از خطا‌های انسانی و کاهش حملات سایبری، آموزش و آگاهی‌رسانی است. کارمندان و حتی کاربران عادی اینترنتی باید با انواع تهدیدات و روش‌های مقابله با آن‌ها آشنا شوند و متخصصان نیز در لایه‌های مختلف فنی به آن‌ها کمک کنند.
منبع: نبض فناوری
