کمیته رکن چهارم – مدتی است که خبر استراق سمع مکالمه کاربران فیس بوک و ارسال پیام های تبلیغاتی هدفمند و دقیق به سوژهای داغ تبدیل شده است.
چند سالی است اخباری در محافل خبری و رسانه های اجتماعی بین کاربران دست به دست میچرخد، مبنی بر اینکه فیس بوک مکالمه های کاربران را از طریق میکروفن تلفن های همراه شنود میکند تا متوجه شود کاربر به چه مواردی بیشتر علاقه دارد و درباره آن ها صحبت می کند؛ سپس تبلیغات مربوط به آن موضوعات را به فید کاربر اضافه میکند.
شرکت فیس بوک با رد این موضوع اعلام کرده که هرگز با استراق سمع مکالمه کاربران، آگهی های هدفمند برای آنان ارسال نکرده است یا فید خبری افراد را بر مبنای مکالماتشان تغییر نمی دهد.
برخی اعتقاد دارند که فیس بوک از میکروفن گوشی کاربر استفاده می کند تا در جهت موضوعاتی که کاربر همیشه صحبت می کند و قبل از اینکه کاربر در مورد آن ها به جستجو بپردازد، تبلیغاتی را به وی ارائه دهد؛ به عنوان مثال، اگر کاربر در مورد غذای گربه در حال گفتگو است، فیس بوک تبلیغاتی در مورد غذای گربه برای وی ارسال می کند.
این اولین بار نیست که اخباری در مورد استراق سمع مکالمه کاربران فیس بوک منتشر می شود. در اکتبر سال ۲۰۱۵ یکی از کاربران شبکه اجتماعی تاکید داشت که پس از مکالمه تلفنی با نامزدش در مورد کشتن یک سوسک، تبلیغات آنلاینی در گوشی او در مورد روش های دفع حشرات و از بین بردن موجودات به نمایش در آمده است.
حال که فیس بوک هر گونه استراق سمع مکالمات تلفنی کاربرانش را تکذیب کرده سوالی که مطرح میشود، این است که این تبلیغات هدفمند و دقیق از کجا آب میخورد؟ برخی بر این باورند این تبلیغات از موضوعاتی که در صفحه سرچ می کنیم یا مکالماتی که در مسنجر داریم، نشات میگیرد.
یکی از فرضیه هایی که در توجیه پیام های تبلیغاتی مشکوک و تکذیب استراق سمع مکالمه کاربران فیس بوک مطرح شده پدیده «بادر ماینهوف» است که بر اساس آن، شما چیز مشخص و معینی را می بینید و روی آن تمرکز می کنید؛ ناگهان درمی یابید هر فردی که در اطراف شما زندگی می کند درباره موضوع مورد تمرکز شما و چیزی که در زندگی شماست، سخن می گوید.
زمانی که بی بی سی در مورد گوشی هایی که مکالمات کاربران را شنود می کنند، اخباری منتشر کرد، دیوید هند، استاد ریاضی کالج سلطنتی لندن گفت: «اگر به هر چیزی که احتمال رخ دادنش بسیار کم است، به اندازه کافی فرصت دهید، ناگزیر آن اتفاق می افتد».
اما هنوز معلوم نیست که چطور تبلیغات تا این اندازه دقیق و هدفمند به کاربران ارسال میشود. در این میان، فیس بوک تنها اعلام کرده که از میکروفن گوشی های کاربران هیچگونه سواستفاده ای نکرده و به اعتماد کاربرانش بسیار متکی است.