کمیته رکن چهارم – ایالات متحده آمریکا طی سال‌های اخیر، برنامه‌های فضایی چین، موجب نگرانی متخصصان جنگ این کشور شده است.
چین که برنامه‌های فضایی‌اش از سوی افراد نظامی آزادی‌خواه هدایت می‌شود، امروزه نسبت به دیگر کشورها، موشک‌های بیشتری را به فضا می‌فرستد. این کشور در سال گذشته حدود ۳۹ موشک را به فضا پرتاب نموده است؛ این در حالی است که ایالات متحده ۳۱ موشک، روسیه ۲۰ موشک و اروپا ۸ موشک روانه کرده است.
یک فضاپیما مدتی قبل، برای نخستین بار بر نیمه تاریک ماه فرود آمد؛ این اقدام در راستای ساخت ایستگاه فضایی مدار زمین طی دهه آینده صورت گرفته است. پس از گذشت این دهه انتظار می‌رود که نخستین فرود فضانورد چینی بر ماه، پس از سال ۱۹۷۲ باشد.
به نقل از فیل اسمیت (Phil Smith)، مشاور شرکت فناوری و فضا «Bryce»، چین در حال حاضر، هزینه‌های بیشتری صرف برنامه‌های فضایی و غیرنظامی خود، نسبت به روسیه و ژاپن کرده است. با وجود ابهامات، بودجه سال ۲۰۱۷ از سوی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، چیزی در حدود ۸٫۷ میلیارد دلار تخمین زده شده بود. این هزینه بسیار کمتر از ۴۸ میلیارد دلاری است که ایالات متحده صرف برنامه‌های مشابه می‌کند. در عین حال، این مبلغ چیزی بیشتر از بودجه فضای غیرنظامی روسیه است که تا ۳ میلیارد دلار تنزل داشته است.
رویای فضای چین: مارس طولانی تا ماه
رهبران چین به منظور غلبه بر عقب ماندگی، مراحل توسعه فضا را طی چندین دهه به صورت سیستماتیک تکرار کرده‌اند؛ این مراحل از سوی دیگر دولت‌های برتر به دست آمده بود؛ به عنوان مثال، نخستین ماهواره در سال ۱۹۷۰، نخستین مأموریت بشر در فضا در سال ۲۰۰۳، نخستین سکّوی فضاپیمای سرنشین دار به مدل مداری در سال ۲۰۱۲ ، فعال سازی سیستم ماهواره کشتیرانی «BeiDou» و پاسخ چین به جی پی اس.
بنا به ادعای تاد هریسون (Todd Harrison)، کارشناس برنامه‌های فضایی نظامی در مرکز بین المللی مطالعات استراتژیک واشنگتن، اگر چینی‌ها به همین منوال پیش بروند، به زودی روسیه را بر حسب توانمندی‌های فناوری فضا تحت الشعاع قرار خواهند داد.
چین اکنون، هیچ تهدیدی برای بازار ماهواره تجاری محسوب نمی‌شود؛ این بازار از سوی شرکت‌هایی نظیر شرکت آمریکایی «SpaceX» و شرکت اروپایی «Arianespace» و روسیه به تصرف درآمده است. اما پیشرفت چین در کاوش فضایی هرگز ایالات متحده را تحت الشعاع قرار نداده است.
ناسا به چین برای فرد «Chang’e-4» روی ماه تبریک گفت؛ اما قانون وضع شده ایالات متحده در سال ۲۰۱۱ ،همکاری با پکن در حوزه فضا را ممنوع اعلام می‌کند. امکان این مسئله وجود دارد که کنگره این محدودیت‌ها را از میان بردارد.
چین با اولین فرود بر بخش تاریک ماه، تاریخ ساز شد.
رقابت حقیقی شامل دو بخش است: استفاده نیروی نظامی از فضا در کوتاه مدت و سوءاستفاده از منابع موجود در فضا در بلند مدت.
استخراج مواد معدنی یا آب کره ماه یا دیگر سیّارک‌ها به طور مشخص به منظور تولید سوخت موشکی هنوز راه طولانی در پیش دارد، اما استارت‌آپ‌های آمریکایی تمرکز خود را روی این موضوع معطوف نموده‌اند.
فرانس واندردانک (Frans von der Dunk)، پروفسور قانون فضا در دانشگاه نبراسکا-لینکولن در این خصوص اظهار داشت:
برخلاف جنگ سرد، پیروزی جدید در بخش فضا خلاء قانونی را به صورت وسیع آشکار کرده است؛ قراردادهای مربوط به این حوزه، بسیار مبهم هستند و نتیجه قانونی اقداماتی نظیر استخراج فضایی چندان مشخص نیست؛ علاوه بر این پیمان نامه‌های مذکور، از سوی فناوری نظامی جدید نظیر، لیزر ضد ماهواره، حملات سایبری، پارازیت الکترونیکی و موشک‌های ضد ماهواره مبتنی بر زمین- مانند نمونه‌ای که چین در سال ۲۰۰۷ آزمایش کرد- تحت کنترل قرار گرفته شده‌اند. در زمین، قوانین جنگی حکمفرماست، اما مشابه این قوانین در حوزه فضا وجود ندارد؛ آیا در صورتی که ماهواره‌ای با ماهواره دیگر در فضا تصادف کند، به عنوان حمله در نظر گرفته می‌شود؟ پاسخ مناسب چه خواهد بود؟ ماهواره‌های غیرنظامی باید از مقابله به مثل حفاظت شوند، اما ماهواره‌های با کاربردهای دوگانه نظامی و غیرنظامی چطور؟ نحوه پاسخ دهی یک دولت به یک حمله سایبری از جانب مبداء نامشخص چگونه خواهد بود؟
جک بییرد (Jack Beard)، مدرس دانشگاه نبراسکا در بخش برنامه قوانین فضایی بر این باور است که تمییز دادن جنگ افزار از غیر جنگ افزار در فضا بسیار دشوار است.
وی اذعان کرد:
متأسفانه پیش بینی هرگونه درگیری نظامی بزرگ در زمین دشوار است؛ چینی‌ها آمادگی لازم را برای هرآنچه که در نهایت در آینده رخ خواهد داد، کسب نموده‌اند و در حال بررسی سامانه‌ها هستند تا در ارتباطات و انتقال اطلاعات از ماهواره‌ها به هواپیماهاهای بدون سرنشین مانع تراشی نمایند.
هریسون اعتراف می‌کند، ایالات متحده همگام با تهدیدها علیه سامانههای فضایی پیش نرفته است و همین امر موجب آسیب پذیر شدن آمریکا شده است.
در این اثنا، مذاکره چین و ایالات متحده به صورت مجازی، در مقابل مبادلات واشنگتن و مسکو طی دوران جنگ سرد، نتیجه‌ای نخواهد داشت.
منبع : سایبربان
