کمیته رکن چهارم – شرکت ایرباس به‌منظور ایجاد یک بزرگ‌راه پهن‌باند داده در فضا، از مدار زمین آهنگ، بهره می‌گیرد.
اتحادیه اروپا، ۳ سال قبل، طرحی را برای ایجاد یک بزرگ‌راه داده (data highway) در فضا راه‌اندازی کرد و اولین ماهواره این طرح را از پایگاه فضایی بایکونور قزاقستان به فضا فرستاد.
سامانه انتقال داده اروپایی آ (EDRS-A)، نخستین ماهواره ساخت شرکت ایرباس است که در مدار زمین آهنگ، یا جئو (GEO) در ارتفاع ۳۶ هزار کیلومتری قرار گرفت. این سامانه می‌تواند از طریق لیزر، با ماهواره‌های موجود در مدار لئو (LEO) ارتباط برقرار و داده‌های آن‌ها را دریافت کند. سپس این اطلاعات را با سرعت ۸/۱ گیگابیت در ثانیه به ایستگاه‌های زمینی واقع در آلمان و انگلیس، منتقل خواهد نمود.
به واسطه دستاورد یادشده، دیگر نیازی نیست ماهواره‌های واقع در مدار پایینی اطلاعات را تا رسیدن به منطقه تحت پوشش ایستگاه زمینی بعدی در خود ذخیره کنند. به‌طور خلاصه یک جریان دائمی از داده‌های ماهواره‌ای به وجود آمده، زمان انتقال محتوا، تا حد بسیاری کاهش می‌یابد. برای مثال، با بهره‌مندی از این نوآوری، زمان مورد نیاز سامانه «Sentinel-2» اروپا، به منظور ارائه نقشه کاملی از زمین، از ۱۰، به ۵ روز کاهش پیدا می‌کند.
ماهواره یادشده، به عنوان بخشی از همکاری سازمان فضایی اروپا (ESA) و ایرباس و با هدف تقویت استقلال اروپا، راه‌اندازی شده بود. این پروژه، هم‌اکنون «بزرگ‌راه فضایی داده» (SpaceDataHighway) نام گرفته است. هر ۲ سازمان، در زمان شروع همکاری اعلام کردند؛ این سامانه، پیچیده‌ترین شبکه ارتباط لیزری به حساب می‌آید که تاکنون طراحی شده است. همچنین توضیح دادند که ۵ ماه از برنامه پرتاب ماهواره دوم با نام «EDRS-C»، عقب هستند.
هم‌زمان با ادامه یافتن طرح یادشده و ارسال و آزمایش گسترده ماهواره دوم، مقامات این سازمان‌ها شرح دادند که با شرکای ژاپنی خود، برای اضافه کردن گره سوم به توافق رسیده‌اند. این سخت‌افزار، تا سال ۲۰۲۵ و در منطقه آسیا-اقیانوسیه به بهره‌برداری خواهد رسید. این بستر، به کاربران اجازه می‌دهد تا پرتوهای داده را تا فاصله ۷۵ هزار کیلومتری و در زمان تقریباً واقعی، به سراسر بزرگ‌راه فضایی داده بفرستند. درنتیجه سریع‌ترین ارتباط جئو به جئوی حال حاضر به وجود می‌آید.
بر اساس تفاهم بالا، شرکت مخابراتی اسکای پرفکت ژاپن (SKY Perfect JSAT) به منظور ساخت ماهواره سوم و قرار دادن آن در صورت فلکی طرح یادشده، با ایرباس همکاری خواهد کرد. این ماهواره، «ERDS-D» نام دارد و به نسل بعدی سامانه‌های ارتباطات لیزری توسعه یافته ازسوی شرکت «تلست» (Telsat) تجهیز خواهد شد.
از آن جایی که بستر بزرگ‌راه فضایی داده، به عنوان یک رله برای ارتباط سامانه‌های موجود در مدار و زمین به شمار می‌آید، گره‌های بعدی ارتباط مستقیم را میان ماهواره‌ها، ایستگاه‌های زمینی، ناوگان‌های دریایی، یا حتی پهپادها با یکدیگر، تقویت می‌کند. در نهایت نیز پس از ایجاد پوشش کامل، یک بستر ارتباطی بسیار سریع برای ماهواره‌های مدار لئو به وجود می‌آید.
پایانه‌های ارتباطی لیزری تلست، از اجزای کلیدی پروژه بزرگ‌راه فضایی داده محسوب می‌شوند. این پایانه‌ها، ظرفیت پذیرش ماهواره‌ها را تا ۵۰ درصد، افزایش می‌دهند. با توجه به این مسئله می‌توان همه اطلاعات زمینی را به پهنای ۱۵۰ کیلومتر مربع، تنها در ۵ روز جمع‌آوری کرد.
منبع : سایبربان
